Metoda regeneracji stawów: RZS, AZS, zwyrodnienia, uszkodzenia, złamania, zwichnięcia

W Polsce z powodu różnych choroby stawów cierpi ponad 9 milionów Polaków, a ponad 200 tyś. ma zdiagnozowane RZS. Bez względu jaka jest przyczyna choroby stawów, warto redukować stany zapalne, wesprzeć proces ich regeneracji i odbudowy, poniższymi metodami.

Przyczyn chorób stawów jest bardzo wiele:

• Infekcje wirusowe i bakteryjne i ich skutki (autoagresja)
• Wiek
• Zła dieta
• Osłabienie mięśni otaczających stawy
• Zaburzenia budowy stawów
• Sport – źle dobrane ćwiczenia
• Czynniki zawodowe
• Otyłość i cukrzyca
• Brak: witamin, aminokwasów, mikroelementów oraz makroelementów.
• Urazy mechaniczne
• Stany zapalne
• Autoagresja
• Metale ciężkie
• Nanosrebrno, nanozłoto przyjmowane w dużych ilościach, zawierającecząsteczki poniżej 10 nm (następuje ich agregacja m.in. w stawach).

Najczęściej problemy ze stawiamy objawiają się: bólami stawów, przykurczami mięśniowymi, ograniczeniem ruchomością stawu, obrzękiem, stanem zapalnym, strzykaniem, trzaskami, zgrzytaniem w stawach, zbierającą się wodą w stawach, itp.

Poniżej przedstawione zostaną dokładne wskazówki, jak dbać o stawy oraz w jaki sposób je naprawić oraz zregenerować.

Etap 1: oczyszczanie i regeneracja jelit

Regenerację stawów należy rozpocząć od regeneracji jelit w celu przywrócenia prawidłowej flory bakteryjnej jelit ich uszczelnienia. Aby suplementacja i dieta była skuteczna, substancje muszą się prawidłowo wchłonąć, jest to możliwe, gdy układ człowieka jest zdrowy i funkcjonuje prawidłowo

Protokół oczyszczania i uszczelniania jelit znajdziesz w artykule: TUTAJ

Metody regeneracji flory bakteryjnej znajdziesz w artykule: TUTAJ

Etap 2: suplementacja podstawowa

Aby organizm zregenerował samodzielnie uszkodzenia w stawach należy mu dostarczyć budulca, do którego zaliczamy:

1. C – od 1 do 5 gramów dziennie, wit. C jest prekursorem kolagenu oraz zmniejsza stany zapalne. Jeżeli suplementujemy większe dawki, należy przyjmować nie więcej niż 1 gram co 1-2 godziny.
2. MSM(Metylosulfonylometan; siarka organiczna)  – od 2 do 8 gramów dziennie, podzielić na 4-5 dawek. MSM zwane również siarką organiczną jest prekursorem kolagenu. MSM połączony z wit. C to dla naszego organizmu materiał potrzebny do wytworzenia kolagenu.
3. Bor – 3 miligramy [mg] dziennie. Większość społeczeństwa ma niedobór boru, wynika to z wyjałowienia gleb i upraw przemysłowych, warzywa i owoce obecnie spożywane nie chłoną boru z ziemi. Bor może dostarczyć z pokarmów roślinnych, pod warunkiem, że te najpierw wchłonęły bor z gleby. Brak boru powoduje nadmierne wydalanie wapnia i magnezu z organizmu, co przekłada się na problemy z układem kostno-stawowym. Suplementacja borem wpływa korzystnie na choroby kostno-stawowe, także autoimmunologiczne. Dodatkowo bor wspomaga gospodarkę hormonalną.
4. Chondroityna – od 800 do 1200 miligram [mg] dziennie, podzielić na 3-4 dawki. Chondroitynę należy łączyć z glukozaminą. Chondroityna wspomaga regenerację stawów, uelastycznia tkanki stawowe oraz spowalnia starzenie się stawów.
5. Glukozamina – od 2 do 4 gramów dziennie, podzielić na 2 dawki. Glukozamina bierze udział w syntezie proteoglikanów – wielkocząsteczkowych substancji budulcowych chrząstki stawowej. Dobrym suplementem powinien być Osteo Bi-Flex, był on uznany za nr.1 rekomendowaną przez lekarzy, zalecaną marką glukozaminy i chondroityny, według wyników National Disease and Therapeutic Index, 2008 i 2009 oraz GfK Healthcare 2011.
6. Kwas hialuronowy – najefektywniejszą metodą uzupełnienia kwasu hialuronowego w stawach jest wiskosuplementacja – wstrzykiwanie KH w staw. Kwas hialuronowy jest główny składnik płynu stawowego, warunkuje on lepkość oraz sprężystość płynu stawowego i prawidłowy poślizg chrząstki stawowej. Zawartość kwasu hialuronowego w stawach bezpośrednio wpływa na warunki biomechaniczne stawów. Jego brak zawsze towarzyszy zmianom zwyrodnieniowym oraz przewlekłym chorobom stawów. Wiskosuplementacje najczęściej zaleca się w poważnych chorobach oraz zwyrodnieniach stawów. Wstrzykiwanie KH w staw stosują często zawodowi sportowcy, niestety minusem wiskosuplementacji, jest cena kuracji sięgająca nawet 1000 zł. za zastrzyk. Kwas hialuronowy można również suplementować w dawce od 100 do 200 [mg] dziennie.

Najlepiej stymulować wytwarzania naturalnego KW poprzez włączenie do diety odpowiednich warzyw, takich jak: szpinak, brokuł, kalafior, kapusta pekińska, brukselka, zielony groszek.

7. Mangan – od 2 do 5 miligramów [mg] dziennie. Mangan jest pierwiastkiem mineralny, który występuje w wielu enzymów oraz tkankach naszego organizmu, mangan w większych ilościach znajduje się w mózgu, nerkach, trzustce i wątrobie. Mangan jest niezbędnym składnikiem kości. Mangan jest również odpowiedzialny za prawidłową pracę układu nerwowego oraz prawidłową płodność. Niedobór manganu przyczynia się do, powstawania wad kości, zmniejszenia płodności i zaburzeń pracy układu nerwowego. Niestety większość Polaków ma również niedobór manganu, tak jak boru, wynika z nieodpowiedniej diety. 

Mangan znajdziesz w takich pokarmach jak: migdały, miłka abisyńska (TEFF), żyto zwyczajne, orzechy laskowe, orzechy makadamia, ciecierzyca, czerwona fasola.

8. Kolagen – najlepszym źródłem kolagenu, jest galaretka z wygotowanych kurzych łapek, świńskich uszu lub golonka. Kolagen z żywności możemy dostarczać w ilości ponad 1 grama dziennie. Suplementacja kolagenem jest utrudniona, ponieważ, produkty z efektywnym kolagenem są drogie. Jeżeli już się zdecydujecie na suplementy z kolagenem, wybierajcie zawsze kolagen typu 2, ponieważ kolagen ten pozyskiwany jest z kurek, krówek lub świnek. Kolagen pochodzenia rybiego, może być zanieczyszczony metalami ciężkimi, dlatego warto świadomie wybierać suplementy diety. W Internecie można znaleźć wiele przepisów na wywar kolagenowy, najważniejsze, aby pamiętać, że kości, stawy lub chrząstki, które wygotowujemy powinny gotować się na wolnym ogniu co najmniej 3-4 godziny. Rekomendowane jest dodanie do wywaru zioła, np. kurkumę, pieprz, liść laurowy, ziele angielskie, itp.

Uwagi: Chondroityna i glukozamina mogą powodować wzdęcia.

Jeżeli nie suplementujesz wit. D3 i K2, również należy dołączyć te witaminy do protokołu.

• D3 – 10 000 IU D3 dziennie, poziom wit. D3 (metabolit 25-OH) w organizmie powinien wynosić od 80-100 ng/ml. Od badania poziomu D3 należy wyjść, aby określić dawkę suplementu, osoby z niskim poziomem D3, mogą suplementować od 10 000 do 20 000 IU dziennie przez okres, dopóki 25-OH nie wzrośnie do prawidłowego poziomu. Gdy uzyskamy prawidłowy wynik (80-100 ng/ml) możemy zejść do dawki podtrzymującej 5 000 IU i monitorować poziom D3 we krwi.
• K2 – 100-200 mcg (mikrogramów) dziennie z wit D3 i A
• A lub ADEK – dawkowanie zgodnie z informacją na opakowaniu

Dodatkowa suplementacja dla osób po 40 roku życia:

Z wiekiem nasz organizm spowalnia, komórki regenerują się wolniej, spada produkcja hormonów oraz naturalnych przeciwutleniaczy (np. ubichinolu). Około 10 000 000 000 000 (10 bilionów) komórek każdego dnia ulega uszkodzeniu, czynników jest wiele, wolne rodniki, metale ciężkie, patogeny, niekorzystne otoczenie, etc. Młode i zdrowe organizmy radzą sobie z uszkodzeniami, niestety wraz z wiekiem organizm wytwarza coraz mniej przeciwutleniaczy, u osób dorosłych trwałemu uszkodzeniu i mutacji ulega około 100 000 komórek na godzinę. Osoby po 40 roku życia powinny rozpocząć suplementacją naturalnymi przeciwutleniaczami, np. ubichinolem.

Choroby układu kostno-stawowego bardzo często upośledzają czynności serca, przyczyniając się do powstania chorób układu krwionośnego, dlatego podczas choroby stawów należy zadbać o serce. Poniższa suplementacja dodatkowo zabezpiecza i regeneruje najważniejszy mięsień naszego organizmu.

1. Ubiquinol – (aktywna forma koenzymu Q10) od 200 do 300 miligramów [mg] dziennie w trakcie jedzenia lub po jedzeniu (przejmować z tłuszczami). Ewentualnie można zastosować koenzym Q10 w dawce 2-3x 200mg. Ubichinol i Q10 są silnymi przeciwutleniaczami, pomagają chronić komórki przed wolnymi rodnikami, wspomaga regenerację komórek organizmu, w tym komórek mięśnia sercowego.
2. Acetyl L-karnityna – od 1000 do 2000 miligramów [mg] dziennie po jedzeniu, przyjmować wraz z ubichinolem. Acetyl L-karnityna wraz z ubichinolem bierze udział w przemianach energetycznych w mitochondriach. L-karnityna dodatkowo wspomaga pracę mózgu, układy nerwowego, dodaje energii i zmniejsza zmęczenie.
3. Resveratrol – od 200 do 300 miligramów [mg] dziennie, warto podzielić na 2 dawki/kapsułki. Resveratrol jest naturalnym przeciwutleniaczem, pomaga zwalczać wolne rodniki, które przyczyniają się m.in. do powstawania chorób nowotworowych. Resveratrol wspomaga pracę układu krążenia oraz przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Resveratrol naturalnie rozrzedza krew, działa podobnie jak kwas acetylosalicylowy (zawierają go popularne leki), który hamuje zlepianie się (agregację) płytek krwi. W przeciwieństwie do kwas acetylosalicylowy, resveratrol jest bezpieczniejszy, dlatego można go stosować bez przerwy. Resveratrol działa efektywnie gdy, przyjmowana jest odpowiednio wysoka dawka.

Etap 3: suplementacja niwelująca sany zapalne

Jeżeli w Twoich stawach stale lub tymczasowo utrzymuje się stan zapalny, to należy go zneutralizować, ponieważ przewlekły stany zapalne stale uszkadza staw oraz nie pozwala mu się zregenerować.

1. 5-Loxin(ekstrakt z Boswellia Serrata) – od 200 do 400 miligramów [mg] dziennie, 100% ekstraktu z Boswellia Serrata. Suplementy najczęściej zawierają 30% ekstraktu, więc należy proporcjonalnie przeliczyć dawkę preparatu. 5-loxin wykazuje działanie przeciw zapalne, wspomaga odżywienie stawów i wspiera procesy regeneracyjne organizmu. Według doniesień naukowych dawka lecznicza zaczyna się od 200 mg czystego kwasu AKBA (kwas acetylo-11-keto-beta-bosweliowy). 5-Loxin jest naturalnym środkiem przeciwzapalnym, dlatego jest bezpieczny w stosowaniu. Duże dawki 5-Loxin, nawet do 1 gram kwasu AKBA dziennie podawane były pacjentom z guzami oraz nowotworami mózgu, ponieważ 5-Loxin wykazuje efekty leczniczy przy tego typu schorzeniach. 5-Loxin doskonale sprawdza się w leczeniu dolegliwości stawowych, od RZS, po zwyrodniania aż do urazów mechanicznych, zwichnięć, itp.
2. SAM-e (S-Adenosyl-L-Methionine) – od 600 do 1200 miligramów [mg] dziennie. SAM-e to najważniejszy substrat w procesach metylacji w organizmie człowieka. Działa przeciwzapalnie, wspomaga produkcję substancji wpływających m.in. na stawy tj. glukozamina i chondroityna. SAM-e jest także naturalny antydepresantem, polepsza nastrój oraz łagodzi objawy depresji. Podczas leczeniu depresji pacjenci otrzymywali nawet 1600 mg SAM-e dziennie.  SAM-e stymulujeekspresję genów naprawczych, co ma pływ na regeneracje całego organizmu. SAM-e wykazuje skuteczność także w zwalczaniu chorób wątroby, łagodzenia bólu artretyzmu i wspieraniu zdrowej funkcji śródbłonka. Kuracja SAM-e można trwać maksymalnie do 6 miesięcy, ponieważ SAM-e w dłuższym okresie wpływa na metylację DNA. Kurację SAM-e można powtórzyć najszybciej po 12 miesiącach przerwy. SAM-e jest naturalnych związkiem chemicznym znajdującym się w wielu tkankach i płynach w organizmie, gdzie uczestniczy w niezliczonych biochemicznych reakcjach podtrzymujących funkcje życiowe. Suplement ten jest niezbędny podczas wspomagania leczenia przewlekłych chorobach degeneracyjnych stawów oraz kości, np. RZS.
3. B-complex – suplementacja witaminami z grupy B (szczególnie B12, B9, B6) wskazana jest przy stanach zapalnych, które objawiają się wysokim poziomem Homocysteiny. Ustalona norma dla homocysteiny wynosi od 5 do 15 µmol/l. Rekomenduje się jednak, aby górna granica nie przekraczała 7 µmol/l. Badania wykazały, że uszkodzenia naczyń krwionośny i mięśnia sercowego mogą występować już od poziomu 8 µmol/l. Poziom homocysteiny (ponad 8 µmol/l) w dłuższym okresie czasu może przyczyniać się do powstania miażdżycy. Aby obniżyć poziom zmniejszyć homocysteinę warto suplementować się witaminami z grupy B, wit. K2 i zredukować żywność przetworzoną zawierająca tłuszcze nasycone.
4. Kwas ursolowy (ursolic acid) – zaleca się stosować u chorych na RZS. Kwas ursolowy hamuje Interleukina IL-17wchodząca w skład odpowiedzi limfocytów Th17. Krótko mówiąc hamują odpowiedź przeciwciał, które odpowiadają za autoagresje stawów w chorobie RZS. Dawkowanie: 1600 mg dziennie, najlepiej podzieli na 2 dawki: 800 mg do śniadania i 800 mg do obiadu. Stosować przez 30 dni, następnie należy zrobić co najmniej 1 miesiąc przerwy lub zrobić kolejny cykl suplementacji dopiero gdy powrócą bóle stawów. Dodatkowo kwas ursolowy wspomaga spalanie tłuszczu, zmniejsza stany zapalne oraz działa w profilaktyce raka (ochroną przed nowotworami). Kwas ursolow Hamuje wzrost komórek nowotworowych i spowalnia podział komórek raka: okrężnicy, piersi, wątroby, prostaty czy białaczki (kwas ursolowy przepadano dopiero dla tych typów nowotworów). Kwas ursolowy sprzyja apoptozie komórek nowotworowych aktywując białko kaspazę-3 (apoptoza to naturalny proces zaprogramowanej śmierci komórki nowotworowej).
5. Kwas alfa liponowy (ALA) – zaleca się stosować u chorych na Stephen Buhner w swojej książce „Pokonać boreliozę” pisze: „kwas alfa liponowy jest bardzo silnym antyoksydantem, środkiem wspomagającym chelatację, czynnikiem radioprotekcyjnym (podwyższa odporność na promieniowanie), katalizatorem enzymatycznym oraz stymulantem produkcji glutationu. Normalizuje poziom cukru we krwi, działa wzmacniająco na system nerwowym i antywirusowy. Wskazuje wyjątkowo silne działanie, chroniące i wzmacniające tkankę wątroby. Zaobserwowano, że kwas liponowy dodaje energii, poprawia pamięć, jasność umysłu oraz redukuje stany zapalne stawów.” Dawkowanie: 600 miligramów [mg] dziennie.
6. Krzem – krzem jest wymagany do syntezy kolagenu. W przypadku kobiet dobrym źródłem krzemu jest piwo bezalkoholowe, dodatkowo szyszki chmielowe działają estrogennie. Mężczyznom piwo nie jest wskazane, ze względu na działanie wzmagające hormony kobiece.

Etap 4: Dieta 

Zdrowe pokarmy, które należy włączyć do diety

• Sól Himalajska/Kłodawska – stosujemy normalnie doprawiając pokarmy, lecz bez przesady. Dodatek soli w diecie zwiększa różnice potencjałów pomiędzy otoczeniem komórki a jej wnętrzem. Np. sól kłodawska zwiększa stężenie jonów w organizmie, czyli zwiększa nasz potencjał błonowy, co skutkuje, lepszym odżywianiem komórek organizmu.
• Produkty bogate w kolagen, np. galaretki z nóżek wieprzowych, cielęcych, szpiku, wywary z kurzych łapek, sproszkowane chrząstki, gotowane chrząstki i głowizny golonki.
• Olej z rokitnik – ekologiczny olej z rokitnika zawiera ponad 190 bioaktywnych substancji m.in. flawonoidy i karotenoidy. Olej z rokitnik pomaga zwalczyć przewlekłe zmęczenie, dodaje energii, siły oraz witalności. Rokitnik posiada właściwości regeneracyjne, antybakteryjne, antywirusowe, antyoksydacyjne i dodatkowo przeciwzmarszczkowe.
• Omega 3 – kwasy a grupy omega 3 obniżają niskonatężeniowy, ogólnoustrojowy stan zapalny, zapobiega powstawaniu miażdżycy, stabilizuje poziom cholesterolu i trójglicerydów. Pomagają również udrożnić „zatkane” tłuszczami błony komórkowe usprawniając funkcje odżywcze komórek. Dobrym źródłem kwasów Omega 3 jest olej z wątroby dorsza. Ważny, aby to był dorsz dziki, nie hodowlany.
• Brokuł – Sulforafan jest jednym z głównych metabolitów brokuła, który wykazuje potencjał w zakresie ochrony zdrowia. Sulforafan jest znany z wielu korzystnych właściwości zdrowotnych, w tym z potencjałem przeciwnowotworowym i przeciwzapalnym. Jednym z mechanizmów działania sulforafanu jest jego wpływ na regulację ekspresji genów poprzez modyfikację histonów. Zahamować deacytelazy histonów, wspiera proces leczenia w reumatoidalnym zapalnie stawów (RZS).
• Woda – 2 litry wody dziennie, ważne, aby mineralizacji wody była powyżej 450 mg/l. Wodę pijemy tylko przegotowaną lub z butek szklanych.
• Herbata zielona – badania naukowe wykazały efekty łagodzące stany zapalne stawów (w tym RZS) przy codzienny piciu zielonej herbaty.
• Grzyby – układ immunologiczny warto wspierać również grzybami z medycyny chińskiej, m.in.: maitake, shiitake, reishi, turkey tail. Grzyby te stymulują układ odpornościowy oraz pomagają zwalczać patogeny wewnątrzkomórkowe. Szczególnie polecane są dla chorych u których zdiagnozowano wirusy, np. z grupy HPV (brodawczak ludzki) lub HSV (opryszczka).
• Przyprawy obniżające stan zapalny w organizmie: tymianek, kurkumina, cynamon cejloński, czosnek ,czarny pieprz, oregano.

Pokarmy, które należy wyeliminować lub zredukować

• Cukry rafinowane, syropy fruktozowo-glukozowe – cukier jest źródłem pożywienia dla bakterii, pasożytów oraz komórek nowotworowych.
• Rafinowane produkty.
• Pszenica – biała mąka, pieczywo, makaron, ciasta, chipsy. Pokarmy z pszenicy można ewentualnie zastąpić: ryżem czarnym/czerwonym, kaszą orkiszową, gryczaną, jaglaną, mąką z amarantusa, mąką kokosową, chlebem/mąką orkiszowym.
• Biała sól.
• Mleko oraz nabiał – dojrzały organizm z czasem traci możliwość efektywnego trawienia laktozy, dlatego układ pokarmowy stara się szybko wydalić. Niestrawiona laktoza może powodować objawy nieżytu żołądkowo-jelitowego i wzmagać stany zapalne. Produkty krowie można zastąpić produktami kozimi lub owczymi. Bakterie rozkładające laktozę znajdują się w wyrobach kiszonych, np. ogórkach kiszonych lub kiszonej kapiście.
• Tłuszcze w formie płynnej – tłuszcze w formie ciekłej i stałej (popularne oleje roślinne reklamowane w telewizji), należy odstawić. Wyjątkiem są tłuszcze płynne, które należy spożywać jak np. olej lniany, oliwa z oliwek i olej z chia, które należy spożywać na zimno. Warto używać stałych olei jak, np. olej kokosowy, masło klarowane, smalec (np. gęsi), czy słonina.
• Napoje słodzone.
• Mięso wieprzowe.
• Wyjątkiem jest mała lampka czerwonego wina w ramach rozluźnienia i relaksu. 
• Papierosy i e-papierosy

• Unikaj glutenu– gluten może powodować rozszczelnienie ścian jelita, gluten gdy trafi do stawów, powoduje uszkadzania struktur tkanki chrzęstnej szklistej. Jedynym sposobem, aby zapobiec temu szkodliwemu cyklowi jest unikanie lub redukcja produktów zawierających gluten

• Ryby i owoce morza – wyeliminuj lub zredukuj z diety, ponieważ ryby i produkty rybne powszechnie dostępne sklepach zawierają dużą zawartość metali ciężkich, najgorszy jest łosoś hodowlany, tuńczyk, ryby z Bałtyku i część owoców morza (awaria elektrowni jądrowej w Fukushimie skaziła Cezem 137 część oceanu spokojnego).

Jeżeli lubisz ryby kupuj je ze sprawdzonych źródeł, np. z certyfikatami bio lub wybieraj ryb pacyficzne. Najmniejsze ryby są bezpieczne, ponieważ są one na początku łańcucha pokarmowego, żyją krótko i kumulują najmniej toksyn i metali.

• Dieta UBOGA w produkty zwierające kolagen lub jego prekursory (wit. C i MSM) może powodować problemy nie tylko z chrząstką stawową, ale również z układem naczyniowym. Priorytet dostarczania przez organizm włókien kolagenowych mają żyły i tętnice! Dzięki kolagenowi ludzkie naczynia krwionośny, są elastyczne i wytrzymałe. Wraz z wiekiem zapotrzebowanie na włókna kolagenowe rośnie, a jego produkcja maleje, dieta uboga w kolagen przyspiesza procesy degeneracyjne. Naczynia krwionośne ubogie w kolagen stają się kruche, co może prowadzić to poważnych chorób, np. wylewów. Elastyczność naczyń krwionośnych w głównej mierze determinują włókna kolagenowe. Gdy układ naczyniowy wysyci się i posiada wystarczającą ilość kolagenu, dopiero organizm przekieruje kolagen w inne miejsca (o niższym priorytecie), gdzie jest potrzebny, np. w stawy. Na samym końcu gdzie trafia kolagen jest skóra (najniższy priorytet), skóra też potrzebuje kolagenu, jednak braki włókien kolagenowych w skórze nie zagrażają naszemu życiu ani zdrowiu, dlatego priorytet zawsze ma układ naczyniowy. Brak włókien kolagenowych w skórze powoduje zmarszczki i przyspiesza starzenia się skóry.

Nietolerancje pokarmowe – aby usprawnić prace jelit i minimalizować tlące się przewlekłe stany zapalne należy, wyeliminować z diety pokarmy, których nie tolerujemy. Podstawowe testy nietolerancji można wykonać w większości laboratoriów.

Etap 5: ćwiczenia fizyczne i sauna

Ćwiczenia fizyczne

Ćwiczenia fizyczne są „10 razy” bardziej potrzebne osobom chorym niż zdrowym. Badania naukowe potwierdziły oraz doświadczenia pacjentów z chorobami stawów potwierdziło, że ćwiczenia fizyczne stymulują stawy do regeneracji i produkcji mazi stawowej. Trening powinien być dobrany pod sylwetkę, fizjologię, zakres ruchowy stawów oraz stan zdrowia osoby ćwiczącej. Zaleca się co najmniej 4 godzin wysiłku fizycznego w tygodniu. Wzmacniając mięśnie dodatkowo wzmacniamy m.in. stawy oraz serce peryferyjne. W przypadku chorób stawów odradza się bieganie. Natomiast rekomenduje rower, basen lub dostosowane trening oporowy uwzględniający rozciąganie po treningu. Jeżeli ćwiczenia są wykonywane na rowerze stacjonarny lub orbitreku, należy umieśćmy przed sobą wiatrak, aby mieszał nam wydychane powietrze.

WHO rekomenduje co najmniej 30 min. ćwiczeń ruchowych dziennie, dla osób z chorobami stawów wartość tygodnia powinna przekroczyć 4 godziny. 

Jeżeli pojawią się przykurcze mięśniowe, warto skonsultować się z rehabilitantem, aby odbyć masaż np. mięśniowo-powięziowy.

Sauna na podczerwień

Saune na podczerwień zaleca się stosować 1-2 razy w tygodniu, robiąc 2-3 sesje po 10-15 minut, po każdej sesji należy się schłodzić i odpocząć około 5-10 min. Schładzanie organizmu należy rozpocząć od splotu słonecznego (mostka) lub karku, aby nie dostać szoku termicznego. Jeżeli szok terminy jest zbyt nieprzyjemny, można zastosować metodę stopniowego zmniejszać temperaturę zaczynając od letniej i kończąc na wodzie zimnej. Sauna pomaga usunąć metale ciężkie, pestycydy, toksyny, łagodzi stany zapalne oraz mobilizuje organizm do regeneracji i aktywowania autofagi. Do sauny należy zabrać ze sobą wodę, najlepiej z dodatkiem elektrolitów.

Warto korzystać z saunę na podczerwień, ponieważ fale tego typu sauny wnikają głębiej stymulując większą ilość komórek.  Jeżeli nie mamy dostępu do sauny na podczerwień, wybierzmy saunę fińską (suchą).

Podsumowanie

Powyższe 4 etapy regeneracji stawów, można należy stosować równolegle.

Należy pamiętać, że każdy organizm jest inny i reaguje inaczej na suplementację oraz ćwiczenia. Warto dobrać indywidualnie dawki suplementów wspólnie z lekarzem prowadzącym.

Jeżeli jesteś młodym człowiekiem, którego problemy ze stawami wynikają z nadmiernej ilości sportów rekomenduje się zrobić 2-3 tygodnie przerwy od ćwiczeń i zastosować Etap 1, Etap 2 oraz suplementację 5-loxinem. Po 2-4 tygodniach powinny być już widoczne pozytywne efekty.

Proces regeneracji powinien trwać od 1-3 miesięcy, jeżeli problemy ze stawami szybko minął, warto dodatkowo przez 2-4 tygodnie kontynuować suplementacje, aby uzupełnić zapasy w organizmie (wysycić organizm).

Wszystkie opisane w artkule substancje można stosować długoterminowo z przerwami, np. po 1 miesiąc kuracji można robić 2-3 tygodnie przerwy. Wyjątkiem jest SAM-e, którego suplementacja jest ciągła i po maksymalnym okresie 6 miesięcy, należy zrobić przerwę równą dwukrotnemu okresowi suplementacji SAM-e, czyli 2×6 = 12 miesięcy.

Konsultacja naukowa:

mgr farm. Janusz Nawolski

Doradca żywieniowy mgr Marta Dul

Bibliografia

Behl, K. Mehta, A. Sehgal, S. Singh, N. Sharma, A. Ahmadi, D. Arora, S. Bungau, (2021), Exploring the role of polyphenols in rheumatoid arthritis, “Food Science and Nutrition”, Volume 62,Issue 19

L. Pratt, (2021), Hyaluronan and the Fascial Frontier, “International Journal of Molecular Sciences”, 22(13), 6845

Miyoshi, T. Okura, T, Nagao, J. Masanori, J. Irita, J. Higaki, (2013), Effects of dividing amlodipine daily doses on trough drug concentrations and blood pressure control over a 24-hour period, “Clinical therapeutics”,35(9):1418-22

Schwammenthal, D. Tanne, (2004), Homocysteine, B-vitamin supplementation, and stroke prevention: from observational to interventional trials, “The Lancet. Neurology”, 3(8):493-5

Meiners, (2011), Clinical Response of Metastatic Breast Cancer to Multi-targeted Therapeutic Approach: A Single Case Report, “Cancers”, 3(1): 1454–1466

S. Kim, L. J. Axelrod, P. Howard, N. Buratovich, R. F. Waters, (2005), Efficacy of methylsulfonylmethane (MSM) in osteoarthritis pain of the knee: a pilot clinical trial, “Osteoarthritis Cartilage”, 14(3):286-94

R. Usha, M. U. R. Naidu, (2004), Randomised, Double-Blind, Parallel, Placebo-Controlled Study of Oral Glucosamine, Methylsulfonylmethane and their Combination in Osteoarthritis, “Clinical drug investigation”, 24(6):353-63

Sarris, L. H. Price, L. L. Carpenter, A. R. Tyrka , C. H. Ng, G. I. Papakostas, A. Jaeger, M. Fava, D. Mischoulon, (2015), Is S-Adenosyl Methionine (SAMe) for Depression Only Effective in Males? A Re-Analysis of Data from a Randomized Clinical Trial, „Pharmacopsychiatry”, 48(4-5):141-4

Sarris, G. I. Papakostas, O. Vitolo, M. Fava, D. Mischoulon, (2014), S-adenosyl methionine (SAMe) versus escitalopram and placebo in major depression RCT: efficacy and effects of histamine and carnitine as moderators of response, “Journal of affective disorders” 164:76-81

E. Newnham, (1994), Essentiality of boron for healthy bones and joints, “Environmental health perspectives”,102 Suppl 7:83-5

Galizia, L. Oldani, K. Macritchie, E. Amari, D. Dougall, T. N. Jones, R. W. Lam, G. Jacopo Massei, L. N. Yatham, A. H. Young, (2016), S-adenosyl methionine (SAMe) for depression in adults,” The Cochrane database of systematic reviews”, CD011286.

I. Papakostas, (2009), Evidence for S-adenosyl-L-methionine (SAM-e) for the treatment of major depressive disorder, “The Journal of clinical psychiatry”, 70 S 5:18-22

E. Newnham, (1994), Essentiality of Boron for Healthy Bonesand Joints, “Environ Health Perspect, 102(Suppl7):83-85

Henrotin, M. Mathy, C. Sanchez, C. Lambert, (2010), Chondroitin Sulfate in the Treatment of Osteoarthritis: From in VitroStudies to Clinical Recommendations, “Therapeutic advances in musculoskeletal disease”, 2(6): 335–348

Jerosch, (2011), Effects of Glucosamine and Chondroitin Sulfate on Cartilage Metabolism in OA: Outlook on Other Nutrient Partners Especially Omega-3 Fatty Acids, “International journal of rheumatology”, 2011:969012

T. Leffler, A. F. Philippi, S. G. Leffler, J. C. Mosure, P. D. Kim, (1999), Glucosamine, chondroitin, and manganese ascorbate for degenerative joint disease of the knee or low back: a randomized, double-blind, placebo-controlled pilot study, “Military medicine”, 164(2):85-91

L. Frestedt, M. Walsh, M. A Kuskowski, J. L. Zenk, (2008), A natural mineral supplement provides relief from knee osteoarthritis symptoms: a randomized controlled pilot trial, “Nutrition journal”, 7:9

Samsel, S. Seneff, (2015), Glyphosate, pathways to modern diseases III: Manganese, neurological diseases, and associated pathologies, “Surgical neurology international”, 6:45

P. Jackson, J. Bartek, (2009), The DNA-damage response in human biology and disease, “Nature”, 461(7267): 1071–1078

F. Ahmad, B. Khan, S. Bani, K. A. Suri, N. K. Satti, G. N. Qazi, (2006), Amelioration of adjuvant-induced arthritis by ursolic acid through altered Th1/Th2 cytokine production, “Pharmacological Research”, Volume 53, Issue 3, p. 233-240

Suk-Yun Kang, Seo-Yeon Yoon, Dae-Hyun Roh, Mi-Jeong Jeon, Hyoung-Sig Seo, Dong-Kyu Uh, Young-Bae Kwon, Hyun-Woo Kim, Ho-Jae Han, Hye-Jung Lee, Jang-Hern Lee, (2008), The anti-arthritic effect of ursolic acid on zymosan-induced acute inflammation and adjuvant-induced chronic arthritis models, “Journal of Pharmacy and Pharmacology”, Volume 60, Issue 10, p. 1347–1354

Umar, K Umar, A. Hasnath, G. Sarwar, A. Khan, N. Ahmad, S. Ahmad, C. K. Katiyar, S. A. Husain, H. A. Khan, (2014), Boswellia serrata extract attenuates inflammatory mediators and oxidative stress in collagen induced arthritis, “Phytomedicine”

Volume 21, Issue 6, p. 847-856

Etzel, (1996) Special extract of BOSWELLIA serrata (H 15) in the treatment of rheumatoid arthritis, “Phytomedicine”, Volume 3, Issue 1, p. 91-94

Kumar, S. Singh, A. K. Saksena, R. Pal, R. Jaiswal, R. Kumar, (2019), Effect of Boswellia Serrata Extract on Acute Inflammatory Parameters and Tumor Necrosis Factor-α in Complete Freund’s Adjuvant-Induced Animal Model of Rheumatoid Arthritis, “International journal of applied & basic medical research”, 9(2): 100–106

S. Panush, R. L. Carter, P. Katz, B. Kowsari, S. Longley, S. Finnie, (1983), “Arthritis & Rheumatology”, Volume26, Issue4, p. 462-471

K. Stamp, M J. James, L. G. Cleland, (2005), Diet and Rheumatoid Arthritis: A Review of the Literature, “Seminars in Arthritis and Rheumatism”, Volume 35, Issue 2, p. 77-94

http://reumatologia.mp.pl/aktualnosci/85553,8-9-mln-polakow-cierpi-na-chorobe-zwyrodnieniowa-stawow

http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/same/dosing/hrb-20059935

http://www.treatingglioblastoma.com/supplements/boswellic_acids.htm

http://www.elixirnews.com/tag/rejuvenation/page/3/

http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/mangan-a-zdrowie-jakie-funkcje-w-organizmie-pelni-mangan_34971.html

http://lpi.oregonstate.edu/mic/minerals/manganese

http://biotechnologia.pl/farmacja/doniesienia-naukowe/kwas-ursolowy-nie-tylko-steryd,12487

http://lpi.oregonstate.edu/mic/minerals/manganese